"Waar zijn die 58 medewerkers communicatie van de gemeente Amsterdam mee bezig?"

Dat vroeg SP-fractievoorzitter Daniel Peters zich af, omdat hij het aantal van 58 nogal "fors" vond 1. Maar het is nog erger. Op de acht beleidsmakers (wethouders) zijn er 363 beleidsuitleggers. Dan heb je toch heel wat uit te leggen.

Eén van die woordvoersters was Annemarie Stordiau-van Egmond (63, CDA). In 1995 was zij de PA (Persoonlijke Doofpotter) van burgemeester Patijn. Zij had een behoorlijke trackrecord bij o.a. de commissaris der Koningin van Zuid-Holland en bij het Ministerie van Volksgezondhoid (WVC). Toen in 1995 haar voorganger Van Rhee minister Sorgdrager onvoldoende kon beschermen werd Annemarie (na pas enkele maanden in Amsterdam bezig te zijn geweest) weggekocht om de DG (directeur generaal) voorlichting te worden bij justitie 2. Kort daarna kon Piet Hein Donner, net als nu Opstelten, opstappen.

Koers houden betekent dat je gaat spelevaren, BBQ'tje eten, glaasje drinken. En bij voorkeur met het privévliegtuig, in het "algemeen belang", naar Verwegistan. Die loon-in-natura zijn de leuke emolumenten die niet in de "Balkenendenorm" zijn doorberekend.

Maar niet alleen onze Minister van Algemene Snipperdagen reist graag "in het belang van de staat". In 1995 gebeurde er namelijk heel veel. De IRT-affaire, de arrestatie van de politieke gevangene Baybaşin, de Franse Senaat 3. De doofpot stroomde over. Hier was werk aan de winkel, en Anne-Marie werd de Nederlandse Mata Hari van de twintigste eeuw 4. Zo reisde Anne-marie net als haar baas Demmink 5 graag naar Turkije. Maar dan via een ongebruikelijke doofpot-route 6.

Het NRC had afgelopen zaterdag een "diepte-interview" met iemand die daar zelf niet aan wilde meewerken 8. "Daar heeft het Ministerie noch zijzelf belang bij", zegt ze. "Effectief opereren lukt volgens Stordiau alleen als je niet zelf in de belangstelling staat."

Welnu, het HHC heeft daar alle begrip voor. Spionage en sabotage werkt immers het beste vanuit de donkerste spelonken. Hoe geheimer, des te effectiever. En als goed patriot wil het HHC dat graag ondersteunen.

Verkeerde informatie doorspelen, beschuldigingen over en weer en afstand nemen van je baas is een wezenlijk onderdeel van het politieke spel en gebeurt al decennia lang. De complotdenkers, waaronder Edith Schippers, komen met allerlei opties. Top-ambtenaren, onder-ministers, maffia, advocaten, iedereen komt langs in het politieke wespennest.

Harry Borghouts, de voorganger van Joris Demmink doet in het NRC een boekje open. Harry merkte bijvoorbeeld op dat Annemarie, ten tijde van de crisis tussen Sorgdrager en Docters van Leeuwen, letterlijk afstand ging nemen van de minister. "Ze liep dan niet naast, maar drie of vier passen achter Sorgdrager."

In 1998 was Annemarie onderwerp van onderzoek door de RijksRecherche, wegens verdenking van het met opzet informatie doorspelen naar de media. "Het was een vervelende zaak, die heeft zeker invloed gehad op hoe zij haar werk doet", zegt Harry tegen het NRC.

Als directeur voorlichting van het coördinerend ministerie is ze voorzitter van het crisiscommunicatiecentrum MH-17 9 en bedacht de "dag van nationale rouw". Haar afdeling gaf ook de reactie op de uitzending van Nieuwsuur waarin werd gesteld "dat er geen financiële gegevens meer op het departement aanwezig zijn". Daarmee is zij (onder Opstelten) de direct verantwoordelijke voor het verkeerd voorlichten.

Volgens de oud-SG Harry is de houdbaarheidsdatum verstreken: "k vind dat je zoiets acht, hooguit tien jaar moet doen. Dat heeft helemaal niets met Anne-Marie te maken, maar op een gegeven moment heb je alles gewoon al eens meegemaakt. Dan is frisse energie nodig." Tegelijk met het opstappen van JD solliciteerde Anne-Marie naar de functie van DG Cultuur op het Ministerie van OCW.

Ze kreeg de functie niet. Maar het filmscript is nog niet afgelopen. Ze is immers pas 63 jaar en Opstelten heeft het ook tot zijn 71e volgehouden. Ondanks de afwijzing nam haar behoefte aan Kul-tuur niet af. Terwijl haar Ministerie-van-Justitie-wereld in brand staat luistert (althans wenste) Anne-marie naar Wagner's Götterdämmerung 10.


 The End...  Haar helden- en godenwereld is vergaan en de mensheid is aan zichzelf overgeleverd 11. Dan klinkt echter het door harpklanken omglansde liefdes-verlossingsmotief, waardoor de slotakkoorden van het werk de hoop doen oplaaien op een nieuwe, betere wereld...